نی زار: گفت و گو با وحید رضایی ، دانشجوی دکتری آسیب شناسی ورزشی و اصلاحی ، مدرس و عضو هیئت علمی دانشگاه
یک فرد آسیب دیده برای درمان باید چه مراحلی را طی کند؟
فرد آسیب دیده در دوره ی پس از آسیب سه مرحله درمانی را جهت بهبودی کامل سه مرحله را باید طی کند و اختلال در هر مرحله میتواند باعت مزمن شدن آسیب شده و ورزشکار را از میادین ورزشی دور کند :
مرحله اول، مصدوم به پزشک مراجعه می کند و مراحل تشخیص ، ارزیابی و تجویز های دارویی انجام می شود.
مرحله دوم، مربوط به فیزیوتراپ است در این مرحله  مصدوم بعد از یک دوره ی بی تحرکی و استراحت کامل نیاز به فعال کردن عضلات بی تحرک و همچنین افزایش دامنه حرکتی مفصل دارد فیزیوتراپ با استفاده از سیستم های الکتریکی ، گرمایشی باعث افزایش دامنه حرکتی مفصل میشود. با توجه به اینکه تجهیزات تمرینی و دامنه تمرینات فیزیوتراپ محدود است ورزشکار بعد از فیزیوترابی نیاز به تمرینات توانبخشی ورزشی  دارد.
مرحله سوم، مربوط به متخصص و مربیان  تمرینات ورزشی و حرکات اصلاحی است در این مرحله متخصص ورزشی با توجه به نوع آسیب پروتکل های تمرینی ویژه آن را طراحی کرده و برای بازگرداندن سطح قدرت ،استقامت ، انعطاف پذیری و هماهنگی های عصبی عضلانی  گام برمی دارد وتلاش می کند ورزشکار را هرچه سریعتر به میادین ورزشی برگرداند.
با توجه به این که مقرر شده برخی از گرایشات تربیت بدنی مانند گرایش آسیب و اصلاحی زیر مجموعه علوم پزشکی برود ، چه مزایا و معایبی دارد؟
مزایا: اگر کارشناسان تربیت بدنی و کسانی که با علم تمرین آشنا هستند بتوانند به صورت عملی ، کاربردی و با استفاده از تجهیزات دانشکده های پزشکی فعالیت کنند قطعا عملکرد بهتری نسبت به پزشکان و مربیان اصلاحی به طور مجزا خواهند داشت و اگر این دو گرایش با هم تلفیق شوند میتوانند بار سنگینی از دوش وزارت درمان بردارند.
معایب:اگر فارغ التحصیلان دکتری عمومی قصد ورود به گرایش طب ورزش را داشته باشند با توجه به این که اکثر آنان با علوم ورزشی و رشته های ورزشی آشنایی کاملی ندارند قطعا دچار مشکل خواهند شدمگر انکه کلاسهای تخصصی ورزشی و حرکت شناسی ورزشی و سایر علوم تخصصی ورزشی را بیاموزند.
چه پیشنهادی برای انتقال گرایشات رشته تربیت بدنی به زیر مجوعه علوم پزشکی دارید؟
از آنجاییکه رشته آسیب شناسی ورزشی و حرکات اصلاحی تا حدودی بین رشته های پزشکی و تربیت بدنی مشترک است ، در خصوص پیشنهاد وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی مبنی بر انتقال گرایش اصلاحی و آسیب شناسی به زیر مجموعه های علوم پزشکی پیشنهاداتی دارم:
۱_در رشته تربیت بدنی برای تدریس دروس تخصصی (آناتومی ، فیزیولوژی،آسیب شناسی و …) از پزشکان مجرب و فارغ التحصیلان پزشکی استفاده شود.
۲_برای دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکتری تربیت بدنی گرایش اصلاحی و آسیب، دوره های عملی و تئوری در خصوص دروس مرتبط با رشته های پزشکی برگزار شود.
۳_ رشته تربیت بدنی گرایش آسیب شناسی و حرکات اصلاحی بهتر است به صورت مشترک بین رشته پزشکی و تربیت بدنی باشد و عملکرد آن در جامعه تحت کنترل وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی و وزارت ورزش و جوانان انجام گیرد.
فواید باشگاه های حرکات اصلاحی و آسیب شناسی ورزشی چیست؟
باشگاه های حرکات اصلاحی و آسیب شناسی ورزشی در جهت ارتقاء سطح سلامت ورزش کاران ، پیشگیری از آسیب ها و توانبخشی ورزشی بعد از آسیب ها می توانند بسیار موثر باشند و از آنجاییکه تاکنون فعالیت این مجموعه در کشور به صورت مبهم انجام شده ، نیاز است که حیطه فعالیت ها و وظایف این مجموعه ها مشخص شود ، سازمان ناظر بر آن مشخص شده و این مجموعه ها به صورت کلینیک های اصلاحی و درمانی که در آن پزشک، فیزیوتراپ و متخصصان ورزش دخیل باشند سازماندهی شود.
طبق قانون وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی درون کلینیک های اصلاحی جایگاهی برای متخصصان ورزش تعریف نشده است، معایبش چیست؟
با توجه به این که جایگاه پزشک و فیزیوتراپ ها در دوره ی درمان مشخص و الزامی است به همان اندازه جایگاه مربیان اصلاحی و توانبخشی ورزشی در دوره ی بعد درمان و در جهت تکمیل درمان لازم و ضروری است. علی الخصوص در مورد ورزشکاران آسیب  دیده نیاز مبرم به مربیان اصلاحی در جهت تمرینات توانبخشی و برگشت به میادین است.
جایگاه کلینیک های طب ورزش در ایران کجاست؟
تاکنون در کشور جایگاه مشخصی برای کلینیک های اصلاحی و طب ورزش تعریف نشده است و در طول سنوات گذشته به طور مکرر دادن مجوز برای این کلینیک ها مبهم بوده و بخشنامه ها هر ساله به صورت پایه ای عوض شده است.
تمام کسانی که در شهرهای بزرگ موفق به اخذ مجوز شده اند همه ساله برای تمدید با قوانین جدید و دست و پا گیر روبه رو شده اند و این موارد تا حدودی باعث دلسردی متخصصان تربیت بدنی برای ورود به فعالیت در زمینه اصلاحی و توانبخشی ورزشی شده است. به طوری که در دو سال اخیر سازمان های ناظر و قوانین این مجموعه ها به طور کامل تغییر کرده است .

سخن پایانی؟
نظر به اینکه هزینه های درمان در برخی از آسیب ها زیاد بوده به جای درمان های دارویی میتوان از درمان های توانبخشی ، اصلاحی و پیشگیرانه بهره برد و این هدف می تواند در کلینیک های اصلاحی و تندرستی که ترکیبی از پزشک ، فیزیوتراپ و متخصصان ورزش محقق شود به امید روزی که در کشور ما مانند سایر کشورهای پیشرفته همکاری بین این سه گروه انجام شود.

گفت و گو: فرشید عابدی

وحید رضایی

فرشید عابدی