مستند «خطوط ناپیدا» در خانه هنرمندان ایران با حضور هنرمندان مختلف به روی پرده رفت - پایگاه اطلاع رسانی و تحلیلی نــی زار
به گزارش نی زار به نقل از روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، در ادامه سلسله برنامه‌های انجمن تهیه‌کنندگان سینمای مستند فیلم مستند «خطوط ناپیدا» ساخته مهدی رخشانی سه‌شنبه ۱۷ شهریور در تالار استاد شهناز خانه هنرمندان به نمایش در آمد و در ادامه نیز نشست نقد و بررسی فیلم با حضور مهدی رخشانی، صادق سوری فیلمبردار فیلم و پدرام اکبری برگزار شد.
در ابتدای این نشست پدرام اکبری به بیان ویژگی‌های فیلم پرداخت و گفت: «خطوط ناپیدا» مستندی بی‌پیرایه است که بدون پیچیدگی‌های ساختاری و معنایی، از توانمندی‌های انسانی سخن می‌گوید. این مستند دلنشین مخاطب را به همذات‌پنداری وامی‌دارد و زندگی انسانی را به نمایش درمی‌آورد که می‌تواند الگوی اراده، ایمان و تلاش باشد. انتخاب سوژه برای فیلم مستند از بایسته‌های مهم در این عرصه به‌شمار می‌رود و کارگردان هم در انتخاب موضوع و هم در انتخاب سوژه فیلم به‌خوبی عمل کرده است.
در ادامه مهدی رخشانی به ویژگی‌های علی راشکی اشاره کرد و گفت: استاد راشکی برای من نه یک سوژه برای فیلمسازی، بلکه انسانی است که سال‌ها مقهور او بوده‌ام. پیش از من نیز افراد دیگری خواستار ساخت فیلمی از زندگی او شده بوده‌اند که با مخالفت راشکی روبرو شدند. برای مدت زمانی طولانی با هم مراوده داشته‌ و با هم زندگی کرده‌ایم و از آنجایی که در ساخت فیلم به نزدیک شدن به زندگی انسان‌ها علاقمند هستم، تصمیم گرفتم فیلمی مستند از زندگی او بسازم. مشکلات موجود در زندگی باعث می‌شود هر کدام از ما از زندگی فاصله بگیریم اما کسانی هستند که راه‌هایی برای اتصال مجدد خود به زندگی پیدا می‌کنند.
راشکی نیز راه مخصوص به خود را پیدا کرده که اگرچه خطوطی ناپیدا هستند اما زندگی را برای شخص او جذاب می‌کند. به‌واسطه همین اتصالات است که در وجود او معلولیتی دیده نمی‌شود و خود او نیز شرایط فیزیکی بدنش را به‌شکلی کاملا طبیعی پذیرفته و با آن زندگی می‌کند. از این منظر شرایط فیزیکی او را در فیلم پررنگ نکردم تا بتوانم به عمق زندگی او راه پیدا کنم و خطوطی را به تصویر بکشم که منحصر به شخص راشکی است.
وی سپس به مدت زمان ساخت فیلم پرداخت و ادامه داد: در ابتدا پروسه‌ای ۵/۱ ساله را برای تصویربرداری پشت سر گذاشتیم اما احساس کردم که مسیر را اشتباه رفته‌ام و تصاویر ضبط شده من را به زندگی راشکی نزدیک نمی‌کند. بنابراین تمام راش‌ها را کنار گذاشته و مجددا فیلمبرداری را آغاز کردیم که این کار دو سال دیگر به‌طول انجامید. فرآیند فیلمبرداری به همراه صادق سوری و تدوین به همراهی لقمان خالدی، سخت و دشوار بود اما گمان می‌کنم حال و هوای خوبی که بر فضای کار و همه ما حاکم بود، به فیلم هم انتقال پیدا کرده و برای مخاطب قابل لمس است.
صادق سوری نیز در ادامه صحبت‌های رخشانی اضافه کرد: در بخش دوم فیلمبرداری جهت‌گیری ما دچار تغییر شد و در این راه از یک دوربین Z7 بهره گرفتیم تا بتوانیم بافت نقاشی‌های راشکی را با بهترین کیفیت ممکن به تصویر بکشیم.
در ادامه علی راشکی که در سالن حضور داشت دقایقی برای حاضران سخن گفت. وی در بیان ارزیابی‌اش از فیلمی که از زندگی‌اش ساخته شده گفت: آنچه مدنظر خودم بود به‌خوبی در فیلم دیده می‌شود. پیش از رخشانی افراد دیگری نیز چنین درخواستی از من داشتند، اما از آنجایی که تعصب خاصی نسبت به حریم شخصی‌ام دارم، با این پیشنهادات موافقت نکردم. اولین‌بار که این فیلم را دیدم تحت‌تاثیر قرار گرفتم چرا که دیدن آن باعث شد شناخت بهتری نسبت به خود پیدا کنم و از چنین انعکاسی از زندگی‌ام در فیلم رضایت دارم. در طول زندگی خود حتی برای یک لحظه به شرایط جسمانی خود نیاندیشیده‌ام و خود را ناتوان ندانسته‌ام. چون در واقعیت هم مانند تمامی انسان‌ها زندگی کرده و با همان مشکلات و مسائل روزمره دست و پنجه نرم کرده‌ام. شرایط جسمانی صرفا خصوصیت ظاهری افراد است و از آن فراتر نمی‌رود. کمااینکه این شرایط جسمانی به من در شناخت مسیر زندگی کمک فراوانی کرده است.
پس از آن رخشانی در پاسخ به سوالی در خصوص شیوه به تصویر کشیدن جغرافیا و همین‌طور نحوه مواجهه با یک نقاش گفت: شیوه‌ی الهام گرفتن راشکی از محیط اطرافش مستقیم نیست. بلکه او در حین زندگی و قدم زدن در محیط‌های پیرامونی، آنچه را مشاهده می‌کند ابتدا درونی کرده و بعد با برداشت شخصی‌اش آن‌را به تصویر می‌کشد. ضمن اینکه در این فیلم قصد نداشته‌ام به یک نقاش و قدرت آثار او را به تصویر بکشم. هدف اصلی فیلم نمایش زندگی یک انسان با تمامی مسائل روزمره‌اش بود که طراحی و نقاشی نیز بخش مهمی از آن به‌شمار می‌رود. امیدوارم توانسته باشم کلیت این زندگی را به‌درستی تصویر کرده باشم.
در پایان این برنامه محمدرضا هدایتی که در سالن حضور داشت لحظاتی برای تماشاگران فیلم سخن گفت. او ضمن اظهار تاسف از عدم شناخت علی راشکی گفت: جای تاسف بسیار دارد که حتی من به‌عنوان یک بازیگر، چنین هنرمند توانایی را نمی‌شناسم. متاسفم که در سطح جهان راشکی را می‌شناسند اما او در سرزمین خودش ناشناخته است. از این بابت احساس شرمندگی می‌کنم و از رخشانی ممنونم که واسطه چنین شناختی شد. راشکی به‌راستی گوهر سیستان و بلوچستان است.
پس از پایان برنامه نیز حاضران به همراه علی راشکی عکسی به یادگار گرفتند.
محمدرضا هدایتی