نی زار : گونه‌های گیاهی موجود در طبیعت یک منبع غذایی و دارویی برای انسان به شمار می‌رود به طوریکه با توجه به جایگاه و ارزش گیاهان دارویی در تامین بهداشت و سلامت جوامع همواره برای درمان و پیشگیری از بیماری‌ها از اهمیت بالایی برخوردار بوده‌اند.

۱۸۷هزار و ۵۰۲ کیلومتر مربع گستره، سیستان و بلوچستان را به بزرگترین استان کشور تبدیل کرده این استان به واسطه برخورداری از ۲ ناحیه رویشی متفاوت ایرانی تورانی و عمانی با وجود واقع شدن در منطقه گرم و خشک کشور از تنوع گیاهی برخوردار است به طوریکه وجود بیش‌از یک‌هزار و ۲۰۰ گونه گیاهی که ۳۹۲ گونه آن دارای ارزش دارویی و صنعتی است گنجینه‌ای گرانبها محسوب می‌شود.

ناحیه رویشی ایرانی و تورانی سیستان و بلوچستان از شهرستان‌های زابل، زهک، هیرمند، هامون، نیمروز، زاهدان، خاش و بخشی از سراوان، سوران و مهرستان تشکیل شده که گونه‌های جنگلی شاخص آن شامل بنه، بادام کوهی، تاغ، گز، اسکنبیل و گونه های دیگری همچون زیتون وحشی، ارژن، انجیر، پده، سنجد و بادامک است.

همچنین ناحیه رویشی خلیجی و عمانی سیستان و بلوچستان شامل شهرستان‌های چابهار، کنارک، سرباز، نیکشهر، ایرانشهر و دلگان از نظر پوشش گیاهی دارای تنوع و غنای بیشتری است.

کهور ایرانی، کلیر، چگرد، پیر، توج، کنار، استبرق، کهور پاکستانی، داز، گز روغن، حرا، چش کنار و انار شیطان از مهمترین گونه های جنگلی ناحیه خلیجی و عمانی سیستان و بلوچستان است.وجود گونه‌های متنوع گیاهی در این استان زمینه را برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی فراهم کرده است.
برخی گونه های گیاهی با خاصیت دارویی و غذایی در صورت کشت و توسعه آنها می‌تواند منبع درآمد بسیار بزرگی برای سرمایه گذاران باشد که متاسفانه تاکنون از نظرها پنهان مانده است.

کشت و تولید برخی از گیاهان دارویی مانند حنا، نیل، چای ترش، و کُنار دارای رتبه نخست کشوری است.

سرپرست جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان گفت: با فرا رسیدن فصل بهار، گونه‌های مختلفی از گیاهان در طبیعت این استان شروع به روئیدن می‌کنند که بخاطر خواص دارویی فراوان، جز گیاهان کمیاب شناخته می‌شوند.

وی افزود: سیستان و بلوچستان با حدود هزار و ۲۰۰گونه گیاهی که حدود ۳۰۰گونه آن قابلیت مصرف دارویی و صنعتی دارند دومین استان کشور به لحاظ تنوع گیاهی محسوب می‌شود.

حسینی اظهارداشت: ارتفاعات قله تفتان در خاش، ارتفاعات کوه بیرک در سراوان و ارتفاعات بزمان در شهرستان ایرانشهر مهمترین کانونهای رویش گیاهان دارویی در استان سیستان و بلوچستان است.

وی خاطرنشان کرد: پرورش گیاهان دارویی از جمله چای ترش، حنا، بومادران، موره، رازیانه، چریش و ده‌ها گیاه دارویی تنها گوشه‌ای از قابلیت‌های فراوان این منطقه در زمینه تولید گیاهان دارویی محسوب می‌شود که توجه نکردن به آن از طریق روش‌های صنعتی سبب می‌شود از این ظرفیت بسیار مهم و اساسی آن گونه که شایسته است استفاده نشود.

سرپرست سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان تاکید کرد: ما این آمادگی را داریم تا با ایجاد تفاهم نامه مشترک از ظرفیت علمی جهاد دانشگاهی استان در توسعه کشت این گیاهان و فرآوری آن استفاده کنیم.

وی با بیان اینکه یکی از اولویت‌های جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان توسعه کشت گیاهان دارویی است، خاطرنشان کرد: در این راستا می‌توان از ظرفیت جهاد دانشگاهی سیستان و بلوچستان بهره برد.

حسینی تاکید کرد: با وجود آنکه سیستان و بلوچستان در حوزه گیاهان دارویی سرآمد است اما نقش گیاهان دارویی در توسعه استان اندک است و برای پررنگ تر کردن این نقش، می‌توان از ظرفیت جهاددانشگاهی استفاده کرد.

وی بر ضرورت استفاده از تکنولوژی و فناوری‌های روز در توسعه بخش کشاورزی تأکید کرد و افزود: اگر در توسعه بخش کشاورزی از تکنولوژی و فناوری نو استفاده شود و ارزش افزوده بیشتری برای کشاورز ایجاد کنیم به طور قطع کشاورز به خودکفایی لازم می‌رسد.

آمادگی جهاد دانشگاهی برای توسعه کشت و فرآوری گیاهان دارویی

رییس جهاد دانشگاهی سیستان و بلوچستان با بیان اینکه فعالیت‌های جهاد دانشگاهی در عرصه‌های پژوهش و فناوری، آموزشی، فرهنگی و اشتغال در سطح استان ارائه می‌شود از اعلام آمادگی این نهاد برای همکاری با جهاد کشاورزی استان در خصوص توسعه کشت‌های گیاهان دارویی خبر داد.

عباس صفدری گفت: سیستان و بلوچستان در زمینه رویش گیاهان دارویی ظرفیت بسیار مناسبی دارد و جهاد دانشگاهی استان نیز چند سالی است در خصوص توسعه و فرآوری این نوع محصول با استفاده از توان علمی خود ورود جدی داشته است.

وی تاکید کرد: سیستان و بلوچستان در حوزه کشت گیاهان دارویی مزیت‌ها و قابلیت بالایی در بحث تولید و اشتغال دارد، جهاددانشگاهی یکی از مجموعه‌های تاثیرگذار با توجه به داشتن فضاهای آموزشی و پژوهشی در بالفعل کردن استعدادها و ظرفیت‌های موجود در استان‌ بویژه در این زمینه داراست.

رییس جهاد دانشگاهی سیستان و بلوچستان گفت: ما در جهاد دانشگاهی استان این آمادگی را داریم تا با ایجاد تفاهم نامه مشترک بین دو مجموعه در بحث نهادینه سازی توسعه گیاهان دارویی در زمینه‌های مختلف همکاری مستمر با جهاد کشاورزی استان داشته باشیم.