- 22 تیر 1395
- کد خبر 13468
- Print This Post
سایز متن /
نـــــی زار : واژه اقتصاد مقاومتی، اولین بار در دیدار کارآفرینان با مقام معظم رهبری در شهریور سال ۱۳۸۹ مطرح گردید. در همین دیدار، رهبر معظم انقلاب «اقتصاد مقاومتی» را معنا و مفهومی از کارآفرینی معرفی و برای نیاز اساسی کشور به کارآفرینی نیز دو دلیل «فشار اقتصادی دشمنان» و «آمادگی کشور برایی جهش اقتصادی» را معرفی نمودند. ایشان در مورد اقتصاد مقاومتی فرمودند: «اقتصاد مقاومتی یعنی آن اقتصادی که در شرایط فشار، در شرایط، تحریم، در شرایط دشمنی ها و خصومت های شدید می تواند تعیین کننده رشد و شکوفایی کشور باشد» اقتصاد مقاومتی الزاماتی دارد. مردمی کردن اقتصاد، جزو الزامات اقتصاد مقاومتی است. جایگاه دانشگاه زابل، شاید کاملا متفاوت از جایگاه سایر دانشگاههای کشور در بعد مشارکت اجتماعی باشد. این موضوع تا حد زیادی برگرفته از فرهنگ منطقه و نیز رسالت تعریف شده دانشگاه به عنوان کانون تمرکز ظرفیت های موجود در توسعه منطقه سیستان می باشد. برگزاری نشست های مختلف و متنوع با مدیران سطوح مختلف شهری و استانی به لحاظ اهمیت نقش آفرینی دانشگاه در جامعه و از طرف دیگر به لحاظ استفاده از ظرفیت و توانمندی های منطقه ای در توسعه دانشگاه از ابتدا در دستور کار مدیریت کنونی دانشگاه بوده است. علاوه بر این به لحاظ موقعیت خاص دانشگاه به لحاظ فرهنگی و مکانی، فعالیتهای دیگر شامل نشست های متعدد با معتمدین، بزرگان و ریش سفیدان طوایف و همچنین علمای شیعه و سنی جایگاه ویژه در برنامه های مشارکت اجتماعی این مدیریت داشته و دارد. آنچه در ادامه می آید بخشی از فعالیت های دانشگاه در زمینه ی اقتصاد مقاومتی است.
احداث استخر پرورش آبزیان در مزرعه آموزشی و تحقیقاتی دانشگاه زابل
در راستای راهبرد اقتصاد مقاومتی و با هدف انجام امور تحقیقاتی در خصوص پرورش آبزیان با توجه به شرایط خاص منطقه، دانشگاه زابل اقدام به احداث استخر پرورش آبزیان در مزرعه تحقیقاتی سد سیستان نموده است. دانشگاه زابل با دارا بودن گروه آموزشی شیلات در دانشکده منابع طبیعی و گروه پژوهشی شیلات در پژوهشکده تالاب بین المللی هامون علی رغم خشکسالی های طولانی مدت در منطقه سیستان با همکاری اداره کل شیلات سیستان فعالیت های زیادی را در جهت حفظ و احیاء گونه های ماهیان و آبزیان بومی و همچنین ارزیابی ذخایر آبزیان در چاه نیمه انجام داده است.
استخر پرورش آبزیان در زمینی به مساحت یک هکتار با استفاده از توانمندی های اعضای هیأت علمی و کارکنان دانشگاه و از محل صرفه جویی در هزینه ها ساخته می شود. ظرفیت کنونی در مرحله پایلوت با ۳۰۰۰۰ قطعه ماهی آغاز شده و در مرحله بعد به ۱۰۰ هزار قطعه افزایش خواهد یافت. پس از دریافت بازخورد اقتصادی، ظرفیت تولید به ارقامی بسیار بیشتر افزایش داده خواهد شد.
اجرای موفق گلخانه چینی با بیش از ۶۰ درصد صرفه جویی در مصرف سوخت
نخستین نسل از سازه گلخانه چینی برای اولین بار در کشور، در دانشگاه زابل اجرا و به بهرهبرداری رسید. این سازه با بهره گیری حداکثر از انرژی گرمایی طبیعی تا بیش از ۶۰ درصد کاهش مصرف سوخت را به همراه دارد. این موفقیت در کنار موضوع حذف یارانه سوخت در سراسر کشور و همچنین محدودیت ناشی از مجاورت مرزی در منطقه سیستان اهمیت بسیار زیادی در افزایش بهره وری اقتصادی برای کشاورزان در منطقه خواهد داشت. دانشگاه زابل آماده ترویج و توسعه این فناوری در منطقه و سراسر کشور می باشد.
در همین راستا فرماندار بهاباد به همراه جمعی از مسئولان و اعضای پروژه بین المللی منارید استان یزد از گلخانه های بدون سوخت دانشگاه زابل بازدید نموده و از نزدیک با فرایند ساخت، بهره برداری و برداشت محصول تولید شده آشنا شدند.
پرورش به نژادی و تکثیر مرغان بومی
توجه ویژه به پروژه تکثیر و تکمیل بانک ژنی مرغان بومی سیستان از ابتدا در دستور کار مدیریت دانشگاه بوده و تمرکز ویژه ای در این زمینه به شکل فعال سازی بخش مشاوره علمی متخصصان داخلی و خارجی و همچنین فعال سازی مجدد بخش های غیرفعال شده صورت گرفته است. به علاوه چندین طرح تحقیقاتی جدید با هدف به گزینی، اصلاح روش های پرورش و تکثیر اقتصادی شامل جیرههای غذایی پربازده و … در حال اجرا می باشد. گفتنی است مرغان بومی سیستان شامل مجموعه نژادی بسیار غنی مقاوم به اغلب بیماریهای رایج، ظرفیت تولید تخم بالا، کیفیت گوشت بسیار مناسب، ظرفیت تولید اقتصادی و به طور استثنایی به عنوان یک محصول تزئینی با ارزش اقتصادی بالا طبقه بندی می شوند.
تکثیر، به نژادی و پرورش بلدرچین به صورت اقتصادی
دانشگاه زابل، در ابعاد تحقیقاتی و تا حدی تجاری، تولیدکننده منحصر به فرد بلدرچین در منطقه سیستان است. با وجودی که سطح تولید به دلیل انجام طرحهای تحقیقاتی به نژادی و لاین های پرتولید محدود نگه داشته شده، با این وجود ظرفیت اقتصادی بسیار زیادی در عرضه محصول تولید شده به باز مصرف پرتقاضا وجود دارد. تجربه سالها تولید بلدرچین و داشتن فناوری تولید جیره های غذایی، و سالن های پرورش پایلوت مناسب، بستر بسیار مناسبی را برای فعالیت کارآفرینی و اشتغال زایی در سطح منطقه فراهم آورده است. در برنامه اجرایی سه ماهه، یک چرخه تولید با حجم زیاد از ابتدا تا مرحله عرضه بررسی شده و آمادگی لازم برای عرضه، تخم، جوجه و بلدرچین کشتار شده به بازار و همچنین ترویج این فعالیت به طور وسیع در سطح منطقه وجود دارد. موضوع ترویج پرورش و تکثیر بلدرچین به عنوان یک فرایند اقتصادی کوتاهمدت برای تامین معیشت خانواده ها، در فهرست برنامه های جاری دانشگاه بوده و رایزنی اصولی با بانکها و موسسات اعتباری در خصوص تایید اختصاص تسهیلات بانکی به متقاضیان صورت گرفته است.
راه اندازی سالن پرورش مرغ صنعتی
طی سالهای متمادی به دلیل عدم نظارت علمی، کیفیت تولید گوشت سفید در مرغداریهای منطقه سیستان نامطلوب و فاقد قدرت رقابت با فراورده های وارداتی از استانهای همجوار بوده است. این موضوع تا حد زیادی ناشی از بوی نامطلوب فراورده تولیدی و نتیجتا کاهش شدید میزان سودآوری این صنعت برای تولیدکنندگان بومی بوده و نهایتا تا حد تعطیلی کامل مرغداری های منطقه گردیده است. با بررسی های صورت گرفته توسط کارشناسان پژوهشکده دام های خاص و تدبیرهای صورت گرفته، برنامه و محتوای جیره های غذایی تغییر داده شد و در نتیجه فراورده گوشتی با کیفیت بالا و بسیار مطلوب تولید گردید. کیفیت بالا، صرفه اقتصادی و مطلوبیت فراوان محصول تولید شده که به صورت حمایتی و با قیمت بسیار مناسب در اختیار کارکنان دانشگاه قرار داده شد. بسیار مورد توجه قرار گرفت. برنامه اولویت دار فعلی، ترویج دستورالعمل ها به شکل فعال در منطقه با همکاری و مشارکت مردمی و سازمان های ذیربط می باشد و انتظار می رود با تدبیر مناسب موجب بازگشت و احیای این صنعت به شکل اقتصادی و سودآور در منطقه شود.
به نژادی و پرورش گاو سیستانی
گاو سیستانی به عنوان یکی از نژادهای معروف و منحصر به فرد جهانی در تولید گوشت و شیر و منبع ژنتیکی مقاومت به بیماریهای خطرناک دامی، اهمیت اقتصادی بسیار زیادی در منطقه دارد.
مبتنی بر فعالیتهای صورت گرفته از گذشته تاکنون، برنامه ریزی ویژه جهت به گزینی و شروع به تکثیر علمی و اقتصادی در قالب شرکت دانش بنیان و همچنین ترویج اطلاعات بدست آمده در بین دامداران طراحی شده است. این برنامه از زمستان ۱۳۹۴ آغاز شده و تا پایان سال ۱۳۹۵ فاز اجرایی مرحله اول آن به پایان خواهد رسید.
تکثیر و پرورش شترمرغ
ارزش اقتصادی و غذایی گوشت شترمرغ بر هیچ کس پوشیده نیست. سرمایه گذاری مناسب و تحقیقات علمی صورت گرفته در سنوات گذشته، زمینه مناسبی را برای توسعه، ترویج و بهره وری اقتصادی از صنایع مستقیم و تبدیلی از این منبع ارزشمند در منطقه سیستان را فراهم آورده است.
سازگاری بسیار بالای نژادهای انتخاب شده، عدم وابستگی به وارد کردن مواد غذایی از خارج کشور، تولید بالای گوشت با کیفیت و همچنین ظرفیت بالای توسعه صنایع تبدیلی از گوشت، پر، پوست، تخم و … این دام، موضوعی بسیار حائز اهمیت در بحث کارآفرینی است. برنامه های طرح شده مشتمل بر معرفی هر چه بیشتر این صنعت به مردم سیستان و همچنین تاسیس شرکت دانش بنیان پرورش و فراوری صنعت شترمرغ در دانشگاه زابل است. در همین زمینه، توزیع جوجه شترمرغ در منطقه با هدف تروج این صنعت آغاز شده و ضمن ارایه دستورالعمل های ترویجی، با موسسات بانکی و اعتباری جهت ارایه تسهیلات به متقاضیان انجام شده است. در حال حاضر تعدادی از اعضای هیأت علمی و کارشناسان مجرب روی این پروژه در حال کار هستند.
توسعه اقتصادی گیاهان دارویی
ظرفیت های موجود در زمینه کشت و کار گیاهان دارویی و تاثیر ویژه شرایط آب و هوایی در کیفیت فراورده های این گیاهان، شرایط مناسبی را برای بهینه سازی بهره وری اقتصادی و نیز کارآفرینی با تشکیل شرکتهای دانش بنیان فراهم آورده است.
طبق برنامه ریزی صورت گرفته، برخی از گونه های گیاهی با ظرفیت تولید بالا که در سطح وسیع کشت و کار شده و مطالعاتی نیز در گذشته روی آنها صورت گرفته در فهرست اقتصادی قرار گرفته است.
در همین زمینه با چند شرکت با سوابق اقتصادی گسترده رایزنی لازم در خصوص بازدید و سرمایه گذاری برای عصاره و اسانس گیری و انتقال تجارب صورت گرفته و در آینده نزدیک می توان تولیدات با کیفیت را در سطح کشور و یا خارج از کشور عرضه نمود.
ایجاد خزانه تولید گل و گیاهان زینتی در دانشگاه
طی سالهای گذشته با هدف زیباسازی و ایجاد فضای سبز مناسب در دانشگاه هزینه بسیار زیادی صرف خرید گل و گیاهان زینتی از سایر استانها گردیده و گاها به دلیل عدم سازگاری خسارت زیادی وارد شده است. در همین زمینه و با توجه به ضرورت اتخاذ تدبیر مناسب در این زمینه، اقدام به استفاده از امکانات موجود دانشگاه در تولید گیاهچه و نهال انواع گیاهان زینتی گردید.
خوشبختانه نتیجه تلاش های صورت گرفته بسیار امید بخش بود، به نحوی که علاوه بر تامین نیاز فضای سبز دانشگاه در زیرمجموعه های مختلف، بخش زیادی از نیاز شهرداری شهر زابل نیز تامین گردیده و طی مذاکرات صورت گرفته مقرر شد چند خیابان اصلی شهر مستقیما توسط دانشگاه زابل گلکاری و زیباسازی شوند. این فرایند به عنوان یک الگوی مناسب از بهره وری اقتصادی مشتمل به تعامل موثرتر با سازمانهای شهری و همچنین افزایش تعمیق اثرات دانشگاه به عنوان یک موسسه علمی و اجرایی در منطقه مطرح بوده و نمونه ای بارز از تحقق اقتصاد مقاوتی محسوب می شود.
شهد شیرین اقتصاد مقاومتی با تولید عسل مرغوب در مجتمع بقیه الله الاعظم چاه نیمه دانشگاه زابل
تجارب بدست آمده از دوره های کوتاه مدت پرورش زنبور عسل و انتخاب نژاد سازگار با منطقه، زمینه توسعه و ترویج زنبورداری را در مجتمع تحقیقاتی بقیه ا…الاعظم دانشگاه زابل فراهم آورده است. این موضوع به خودی خود یکی از فعالیت های اقتصادی در بخشهای زیادی از کشور محسوب می شود، اما با عنایت به شرایط خاص منطقه سیستان به لحاظ آب و هوایی و همچنین عدم وجود اطلاع از عواید اقتصادی آن، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بر همین اساس، این موضوع در دستور کار پژوهشکده دامهای خاص قرار گرفت و راهبرد ویژه ای برای ان در نظر گرفته شد. به این شکل که علاوه به کندوهای پراکنده تحقیقاتی، تعداد زیادی کندوی سالم در مجاورت گیاهان دارویی کشت شده در بخش تحقیقاتی پژوهشکده کشاورزی مستقر گردید و نتیجه به دست آمده در مرحله اول، تولید محصول حاوی عصاره برخی از گیاهان دارویی مورد ترجیح این زنبورها بوده است.
اقتصاد مقاومتی اقدام و عمل با تولید محصولات فصلی
حمایت از کشاورزی و افزایش تولید درتحقق اقتصاد مقاومتی و اقتصاد کشور با کاشت انواع میوه جات فصلی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل با توجه به اقلیم منطقه در فهرست برنامه های اولویت دار دانشگاه زابل قرار گرفته است. با توجه به وجود زمینهای کشاورزی، نیروی انسانی و ادوات، و خصوصا اعضای هیإت علمی متخصص، زمینه مناسبی جهت توسعه انواع محصولات کشاورزی و ترویج و الگوسازی آنها وجود دارد.
توسعه کشت انگور یاقوتی-زودرس ترین رقم انگور
در راستای اجرایی شدن فرمایشات مقام معظم رهبری و تحقق اقتصاد مقاومتی به عنوان یکی از رسالت های اصلی دانشگاه، تلاش و برنامه ریزی گسترده ای در مجتمع تحقیقاتی بقیه الله الاعظم دانشگاه با محوریت توسعه اقتصادی منطقه و افزایش نشاط عمومی صورت گرفته است. بخشی از ثمرات این تلاش ها به شکل توسعه کشت محصولات خاص کشاورزی، به لحاظ پایداری و اهمیت اقتصادی همواره مورد تاکید مدیریت دانشگاه بوده است.
انگور یاقوتی که طی مدت طولانی خشکسالی تقریبا در سراسر سیستان از بین رفته بود، امروز در ابعاد بسیار وسیع(حدود۲۰ هکتار) صرفا در مجتمع بقیه ا… الاعظم احیا، کشت و تکثیر شده است. در همین زمینه سیستم های جدید اصلاح خاک و آبیاری قطرهای با کمترین مصرف آب برای استحصال بیشتری عایدی اقتصادی طراحی و بهره برداری شده است.
در سال جاری پیشرفت قابل ملاحظه ای در بخش های مختلف این مجموعه صورت گرفته و انتظار می رود سطح بهره وری اقتصادی خصوصاً در تاکستان ها بیشتر از سنوات گذشته باشد.
راهبرد توسعه گردشگری با ورود مستقیم دانشگاه
امروزه عنوان سیستان- بهشت باستانشناسان، عبارتی بسیار شناخته شده در ایران و حتی متخصصان خارج از کشور است. در کنار این موضوع جاذبه های متعدد گردشگری، بافت زندگی سنتی، طبیعت و اقلیم خاص منطقه، موقعیت مرزی و… ظرفیت زیادی را برای توسعه گردشگری و همچنین صنایع دستی فراهم نموده است. در این بین دانشگاه زابل با داشتن توانمندی بارز در دانشکده هنر و معماری و همچنین مرکز تحقیقات باستانشناسی، به طور مستقیم پا به عرصه توسعه گردشگری در منطقه به عنوان یکی از ظرفیت های بسیار مهم اقتصادی گذاشته است. تعیین راهبرد و رسالت اصلی برای دانشکده هنر و معماری و همچنین فعالیت مستقیم در عرصه، ترمیم و بازسازی، معرفی و شناسایی، دعوت از متخصصان داخلی و خارجی، جلسات متعدد با مدیران شهری و استانی و همچنین کمک و مساعدت مستقیم در ایجاد راه های ارتباطی به اماکن باستانی از جمله فعالیتهای دانشگاه در این زمینه است. تداوم و استمرار این فعالیتهای به عنوان یکی از راهبردهای اصلی دانشگاه در کوتاه مدت منجر به تحول اقتصادی در منطقه و همچنین ایجاد یک قطب باستانشناسی در شرق کشور خواهد گردید.
پروژه احیای پوشش گیاهی و محافظت از مخازن آب شمال استان سیستان و بلوچستان
منابع آب اصلی و ثابت منطقه سیستان که بخش اعظمی از آب شرب مرکز استان را نیز تامین می کند در مجاورت مجتمع تحقیقاتی بقیه ا… الاعظم دانشگاه زابل واقع شده و به شکل مخازن عظیم آب در حوضچه های طبیعی عارض شده است. در فصول کم آبی، این مخازن مهمترین تامین کننده آب شرب شهرها و روستاهای متعدد شمال استان می باشد. پدیده های مختلف بر کیفیت و کمیت آب موجود تاثیر منفی میگذارند که یکی از مهمترین آن ها وزش بادهای ۱۲۰ روزه منجر به تبخیر و همچنین تشدید جربان حرکت ماسه های روان به داخل مخازن آب می شوند. پروژه احیای پوشش گیاهی که یکی از وظایف اداره منابع طبیعی و سازمان حفاظت محیط زیست است در حال حاضر بر عهده دانشگاه نهاده شده و این دانشگاه به طور جدی در کنار برنامه های تحقیقاتی خود به عنوان پیشرو و تعیین کننده الگو سهم زیادی در جایابی، تولید نهال، پروژه آب رسانی و … برنامه احیای پوشش گیاهی و محافظت از مخازن آب را بر عهده دارد.
ایجاد دریاچه مصنوعی هامونک
تازه ترین حرکت فرهنگی- عمرانی دانشگاه، ایجاد دریاچه مصنوعی هامونک است که به عنوان یک پروژه دارای اولویت خاص با کمترین هزینه ساخته شده و به بهره برداری رسیده است. اجرای عملیات عظیم خاکبرداری، هدایت آب، ایجاد اسکله، تسطیح و جادهکشی، فضاسازی، روشنایی، سیستمهای صوتی، حصارکشی، اختصاص قایق های پدالی، پارویی، موتوری و سنتی، نجات غریق و… موجبات ایجاد مجموعه ای عظیم را فراهم آورده که در روزهای ابتدایی سال مورد اقبال و شگفتی بازدیدکنندگان و ایجاد شور و نشاط زایدالوصف در مردم شریف سیستان گردید. تداوم چنین برنامه هایی از طرف دانشگاه در منطقه ملتزم به ضرورت الگوسازی و تبیین جایگاه علمی آن، اهمیت زیادی در جلب مشارکت و حرکت راهبردی دانشگاه زابل داشته و متصل به سایر فعالیت های قانونی، زمینه ساز استقرار و اجرای فعالیت های کارآفرینی و نقش آفرینی به عنوان دانشگاه نسل سوم با عنوان یک واحد جهانی خواهد بود.
پروژه احیا و تکثیر ماهی شیزوتوراکس
در میان ماهیان بومی منطقه، ماهی شیزوتوراکس Schizothorax zarudnyi مهمترین و اقتصادی ترین گونه است. این گونه مختص منطقه سیستان بوده و از لحاظ ملی و جهانی منحصر به فرد می باشد. این ماهی تا پیش از دهه ۱۳۶۰ مهمترین منبع تأمین کننده پروتئین سفید مردم و درآمد صیادان منطقه محسوب می شده است.
دانشگاه زابل نیز در راستای اقتصاد مقاومتی با بدست آوردن بیوتکنیک تکثیر این گونه بومی و منحصر به فرد با همکاری اجرایی اداره کل شیلات توانستند تکثیر این گونه را از ۱۰۰۰۰ عدد لارو در سال ۸۸ به بیش از دو میلیون قطعه در سال ۹۴ ارتقاء بخشند که نه تنها بازسازی ذخایر این گونه را تضمین می نماید بلکه نیاز بخش خصوصی جهت پرورش را نیز مرتفع می کند.
زمینه سازی توسعه صنعت گوهرتراشی در منطقه سیستان
گوهرتراشی به عنوان یکی از صنایع دستی پربازده در تعدادی از کشورهای جهان، منجر به بازده اقتصادی فراوانی شده است. با توجه به ظرفیت اقتصادی بسیار زیاد سنگهای قیمتی و همچنین وجود ذخایر و معدن عظیم کشور افغانستان، برنامه ریزی گستردهای با همکاری فرماندار ویژه زابل صورت گرفت و طی آن نمایندگان علمی(دانشگاه ولایت قندهار) و تجاری از کشور افغانستان در نخستین سمینار بین المللی گوهرشناسی و گوهرتراشی شرکت نمودند. حضور شرکتهای اقتصادی داخلی و مباحثات صورت گرفته زمینه مناسبی را برای اجرای مراحل اول این پروژه در منطقه سیستان فراهم نموده است. با توجه به تجارب موفق بدست آمده و فعالیتهای جاری، گسترش کارگاههای تخصصی و عمومی در منطقه زمینه ایجاد جریات اقتصادی قابل توجه را فراهم می نماید. این موضوع با استقبال گرم نمایندگان کشور افغانستان نیز مواجه شد و انتظار می رود در کنار توسعه ای اقتصادی موجب افزایش تعاملات فرهنگی و ثبات و امنیت منطقه نیز فراهم آید.
نشست تخصصی اقتصاد دانش بیان
مبتنی بر سیاستهای کلان تعریف شده در رسالت دانشگاهها و خصوصا دانشگاه زابل، جلسه علمی و هماندیشی با حضور مدیران دانشگاه در واحدهای مختلف تشکیل و طی آن موازین کلی مربوط به جایگاه دانشگاه در توسعه علوم بنیادی، کاربردی، فناوری و تبدیل علم به ثروت توسط سرپرست دانشگاه ارایه شد. سرپرست دانشگاه ضمن ارایه گزارش ارزیابی از وضعیت کنونی دانشگاه بر لزوم تمرکز و افزایش فعالیتهای علمی به شکل منسجم در موضوعات مختلف علمی خصوصا موارد مرتبط با مشکلات فعلی جامعه تاکید نمود. هم اکنون ظرفیت و زمینه حمایت زیادی از فعالیت های اقتصادی دانش بنیان در کشور وجود دارد و سازمان های مختلف موظف و مکلف به انجام و حمایت از چنین موضوعاتی هستند. بدیهی است دانشگاه به عنوان مکان تمرکز علم و دانش بیشترین رسالت را در این زمینه بر عهده دارد و مدیریت کنونی حمایت ویژهای را از چنین فعالیتهایی انجام خواهد داد.
نشست های هم اندیشی با مدیران شهری در راستای اقتصاد مقاومتی
با توجه به جایگاه محوری و ویژه دانشگاه زابل در منطقه سیستان هم از لحاظ موقعیت علمی و ارتباط گسترده با موسسات داخل و خارج از کشور و همچنین نحوه مدیریت منسجم اداری برگرفته از ساختار وزارت متبوع، فرصت مناسبی در جلب مشارکت سایر موسسات دولتی و غیر دولتی برای توسعه و پیشرفت منطقه ایجاد شده است.
اغلب موسسات دولتی در این زمینه طی نشستهای مختلف آمادگی خود را برای برقراری تعامل دوطرفه در مشارکت جامع برای توسعه علمی و آبادانی منطقه سیستان اعلام نموده اند. این تعاملات به شکل حضور مستمر دانشگاه در صحنه فعالیت های اجتماعی و همچنین انعقاد تفاهم نامه های ساختاری، علاوه بر رفع موانع اداری و تسریع امور، اهمیت زیادی در تمرکز و جهت دهی سایر موسسات و همچنین ممانعت از ایستایی و رکود آنها می گردد. یکی از امیدبخش ترین جنبه های این تعامل ها، ارتباط بسیار سازنده و موثر دانشگاه با امام جمعه محترم شهرستان زابل می باشد.
معرفی ۲۸ طرح تحقیقاتی اولویت دار در راستای توسعه منطقه سیستان
دانشگاه زابل، در راستای اهداف و سیاست های تدوین شده و همچنین ضرورت نقش آفرینی در توسعه منطقه سیستان از طریق جلب مشارکت اعضای محترم هیئت علمی دانشگاه، در نظر دارد با تخصیص اعتبارات مربوطه موضوعات تحقیقاتی حائز اهمیت ذیل را به اعضای محترم هیئت علمی واجد تخصص و تجربه دانشگاه زابل واگذار نماید.
۱-راهکارهای کاهش تبخیر آب از سطح مخازن چاه نیمه
۲-راهبرد قطعی در حل مشکل ریزگردها و جلوگیری از افزایش آن
۳-پتانسیل سنجی ظرفیت های گردشگری در ابعاد مختلف
۴-نیازسنجی بازار افغانستان برای صادرات به آن کشور
۵- مقایسه مرز سیستان با دیگر مناطق مرزی به لحاظ اجتماعی و اقتصادی
۶-پتانسیل سنجی توسعه صنایع تبدیلی در منطقه سیستان
۷-اشتغال زایی خانگی و صنایع کوچک زودبازده
۸-امکان سنجی توسعه صنایع مختلف در منطقه سیستان
۹-بررسی پتانسیل های شهر سوخته به عنوان مرکز فرهنگی و گردشگری
۱۰-پتانسیل سنجی کوه خواجه به عنوان قطب گردشگری و تفریحی
۱۱-بررسی بحران های زیست محیطی در منطقه سیستان
۱۲-پتانسیل سنجی یادمان شهدای تاسوکی برای تبدیل به مرکز خدمات فرهنگی و رفاهی
۱۳-راه های کاهش و ممانعت از انباشت شن و رسوبات در چاه نیمه چهارم
۱۴-مطالعه چالش های مربوط به حق آبه سیستان و دریاچه هامون
۱۵-پتانسیل سنجی توسعه انرژی های پاک در سیستان
۱۶-بررسی عوامل مهاجرت و ماندگاری مردم در منطقه سیستان
۱۷-شناسایی چهره های ماندگار سیستان
۱۸-پتانسیل سنجی توسعه گیاهان دارویی و صنایع وابسته به آن در منطقه سیستان
۱۹-تعیین رشته های مورد نیاز و کاربردی با توجه به ظرفیت های منطقه در دانشگاه
۲۰-طرح آبرسانی ۴۶ هزار هکتاری اراضی سیستان، فرصت ها و چالش ها
۲۱-امکان سنجی توسعه تکثیر صنعتی شترمرغ و صنایع جانبی آن در منطقه سیستان
۲۲-بررسی نحوه ترویج فرهنگ کار و تلاش و اهمیت آن در توسعه سیستان
۲۳-تحلیل علمی انتخابات مجلس شورای اسلامی در سیستان پس از انقلاب
۲۴-منطقه آزاد تجاری و صنعتی- فرصت ها و چالش ها
۲۵-نقش زیرساخت های ارتباطی در توسعه سیستان
۲۶-بررسی موانع سرمایه گذاری اقتصادی در سیستان،
۲۷-بررسی آموزش عالی و نقش آن در توسعه سیستان،
۲۸-نقش سیستان در تامین نیازهای کشور و تجارت بین الملل